Prace budowlane w Niemczech powyżej 12 miesięcy a zakład podatkowy

Możliwości uniknięcia powstania zakładu podatkowego przez polskie firmy budowlane

Realizacja projektów budowlanych w Niemczech przez polskie firmy cieszy się od wielu lat niezmiennym powodzeniem. Wpływają na to nie tylko konkurencyjne ceny oferowane przez polskie firmy, ale także często dostępność oraz jakość wykonywanych usług. Do takich działań stosuje się przepisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO), dzięki czemu z reguły podatek od tak uzyskanych zysków zapłacimy tylko w Polsce.

Jednak polskie firmy prowadzące projekty budowlane lub montażowe w Niemczech mogą napotkać problem, gdy taki projekt trwa dłużej niż 12 miesięcy. Wówczas może powstać tzw. zakład podatkowy, który podlega opodatkowaniu w Niemczech.

Zakład podatkowy to co do zasady jednostka organizacyjna firmy prowadzącej działalność gospodarczą, która generuje dochody podlegające opodatkowaniu. Jednakże, w myśl UPO, plac budowy lub montażu stanowiący taki zakład podatkowy powstaje także w sytuacji, gdy prace na terenie Niemiec trwają dłużej niż 12 miesięcy, nawet jeżeli firma nie dysponuje w Niemczech żadną zorganizowaną strukturą.

Wtedy to firma z Polski może zostać opodatkowana również w Niemczech (por. też nasz wcześniejszy artykuł Przedłużenie zwolnienia z kaucji budowlanej w Niemczech – kontrola urzędowa).

Istnieją jednak sposoby, aby uniknąć powstania zakładu podatkowego.

Jednym z najczęściej spotykanych sposobów jest rozdzielenie projektu na mniejsze części: Firma może podzielić projekt na kilka mniejszych, niezależnych części, tak aby żadna z nich nie przekroczyła 12-miesięcznego okresu. W praktyce może to jednak być trudne do zrealizowania, zwłaszcza w przypadku dużych inwestycji.

Inną opcją jest powołanie innej spółki lub współpraca z firmą powiązaną. Przed upływem 12-miesięcznego okresu właściciel polskiej firmy może powołać inną spółkę lub skorzystać z usług firmy powiązanej, aby dokończyć projekt. Wówczas każda z firm będzie realizować prace nie dłużej niż 12 miesięcy, co pozwoli uniknąć powstania zakładu podatkowego. Warto jednak pamiętać, że przekazywanie zleceń innym spółkom lub firmom powiązanym może zostać uznane przez władze podatkowe za działanie mające na celu unikanie opodatkowania, jeśli nie będzie wystarczających uzasadnień biznesowych. W przypadku kontroli podatkowej polska firma musi być w stanie wykazać, że decyzje te zostały podjęte z przyczyn innych niż oszczędność podatkowa, np. z uwagi na specjalizację drugiej firmy czy ograniczenie ryzyka.

Niekiedy, choć rzadziej, dokonuje się zmian organizacyjnych przy realizacji całego projektu. W grę wchodzą tutaj:

• Wykorzystanie podwykonawców: Firma może zlecić część prac podwykonawcom, aby główny wykonawca nie prowadził prac na jednym projekcie dłużej niż 12 miesięcy. Ważne jest jednak, aby dbać o odpowiednie umowy i zapewnić, że podwykonawcy nie będą uznani za część polskiej firmy w kontekście opodatkowania.
• Sprzedaż części projektu: Firma może sprzedać część projektu innemu wykonawcy przed upływem 12 miesięcy, co pozwoli uniknąć powstania zakładu podatkowego. Należy jednak uwzględnić potencjalne konsekwencje dla projektu oraz zysków.

Stąd też warto jeszcze przed rozpoczęciem projektu przygotować się na taką okoliczność, co ułatwi ewentualne skuteczne działania organizacyjno-prawne i zagwarantuje, że prace przyniosą oczekiwany zysk.