Podatki to jeden z fundamentów funkcjonowania każdego państwa. W zależności od kraju i sytuacji życiowej, osoby mogą być poddane różnym formom obowiązku podatkowego. Kluczowe pojęcia, które warto zrozumieć w tym kontekście, to rezydencja podatkowa oraz ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy. W tym artykule przyjrzymy się, czym te pojęcia się różnią i jak mogą odnosić się do osób mieszkających i pracujących w Polsce oraz Niemczech.
Image by pvproductions on FreepikRezydencja podatkowa to status, który określa, w którym kraju dana osoba jest uważana za rezydenta podatkowego. Rezydencja podatkowa decyduje o tym, gdzie i w jakim zakresie dana osoba musi płacić podatki.
W Polsce rezydencja podatkowa jest określana na podstawie dwóch kryteriów:
W Niemczech rezydencja podatkowa jest określana w podobny sposób:
Rezydencja podatkowa determinuje, czy dana osoba podlega ograniczonemu, czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Osoba podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu jest zobowiązana do płacenia podatków od wszystkich swoich dochodów, niezależnie od ich źródła (zarówno krajowego, jak i zagranicznego).
Przykład:
Anna mieszka i pracuje w Polsce. Jej ośrodek interesów życiowych znajduje się w Polsce, a ona sama przebywa tu także przez cały rok. Anna podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce i musi zapłacić podatek od wszystkich swoich dochodów, niezależnie od tego, czy uzyskała je w Polsce, czy za granicą.
Osoba podlegająca ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu płaci podatki tylko od dochodów uzyskanych w danym kraju.
Przykład:
Tomasz mieszka w Polsce, ale pracuje na kontrakcie w Niemczech, gdzie spędza 150 dni w roku. Ponieważ nie spełnia kryterium 6 miesięcy nieprzerwanego pobytu, nie jest uznawany za rezydenta podatkowego Niemiec. Tomasz podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Niemczech, co oznacza, że płaci tam podatek tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Niemiec. W Polsce natomiast, gdzie ma rezydencję podatkową, płaci podatek od całości swoich dochodów. Ażeby uniknąć podwójnego opodatkowania musi skorzystać z przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, w wyniku której ostatecznie podatek od swojej pracy zapłaci tylko w Niemczech.
Katarzyna mieszka w Polsce, ale pracuje zdalnie dla niemieckiej firmy. Jej dochody są uzyskiwane w Niemczech, jednak jej ośrodek interesów życiowych jest w Polsce. Katarzyna podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, co oznacza, że musi zgłosić i opodatkować swoje niemieckie dochody w Polsce. W Niemczech podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od dochodów uzyskanych w Niemczech. Podobnie jak Tomasz, aby uniknąć podwójnego opodatkowania, może skorzystać z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Niemcami. Niezależnie od tego, w opisanej sytuacji dodatkowo będzie musiała w ciągu roku odprowadzać w Polsce zaliczki na podatek dochodowy, z którego to obowiązku w Niemczech zwolniony będzie jednocześnie jej niemiecki pracodawca.
Jan mieszka w Polsce, ale codziennie dojeżdża do pracy w Niemczech. Spędza więcej niż 6 miesięcy w roku w Niemczech, co może oznaczać, że Niemcy będą go traktować jako rezydenta podatkowego. Jan może w ten sposób podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu zarówno w Niemczech, jak i w Polsce. W takiej sytuacji, aby uniknąć podwójnego opodatkowania, kluczowe jest również zastosowanie odpowiednich przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między tymi krajami. Ostatecznie Jan zapłaci podatek dochodowy wyłącznie w Niemczech.
Rezydencja podatkowa oraz ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy to kluczowe pojęcia w kontekście międzynarodowego opodatkowania. Zrozumienie tych różnic jest niezbędne dla osób mieszkających i pracujących w różnych krajach, takich jak Polska i Niemcy. Szczególnie w sytuacji, gdy pracujemy w dwóch krajach jednocześnie, lub też gdy pracujemy w drugim kraju zdalnie, warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub wyspecjalizowanym adwokatem, aby upewnić się, że wszystkie obowiązki podatkowe są wypełnione zgodnie z prawem i unikać problemów związanych z podwójnym opodatkowaniem.
Oceń nas i zmotywuj
do jeszcze lepszej pracy :)
