Od którego momentu Polak przebywający za Odrą zobowiązany jest do posiadania niemieckiego ubezpieczenia zdrowotnego? Od dnia zameldowania w Niemczech, czy dopiero po pierwszych trzech miesiącach pobytu w tym kraju?
Polak przebywający na terytorium Niemiec jest obowiązany do posiadania praw do ubezpieczenia zdrowotnego już od momentu wjazdu na terytorium RFN, np. poprzez kartę EKUZ, jednakże obowiązek posiadania – a więc opłacania niemieckiego ubezpieczenia zdrowotnego (prywatnego bądź państwowego) powstaje po upływie trzech miesięcy pobytu na terytorium Niemiec z zamiarem zamieszkania (nie dotyczy to oddelegowania do pracy w Niemczech), bądź w momencie zameldowania na pobyt stały lub czasowy powyżej trzech miesięcy. Należy więc wskazać, iż obowiązek ubezpieczenia jest zależny od charakteru naszego pobytu w RFN. Przykładowo jeżeli Polak przebywa na terytorium Niemiec w celu znalezienia pracy i ma aktualne prawa do zasiłku, to okres legalnego pobytu w tym kraju ulega stosownemu wydłużeniu.
Co z ubezpieczeniem osób, które po trzech miesiącach pobytu w Niemczech nie znajdą legalnej pracy? Czy wyjściem z sytuacji jest wykupienie dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego?
– Kwestia legalności pobytu obcokrajowców przebywających na terenie Niemiec powyżej trzech miesięcy jest problematyczna, gdyż oficjalnie pobyt powyżej tego terminu jest niezgodny z prawem, przez co taka osoba winna być wydalona z kraju. Jednakże zgodnie z wyrokiem Niemieckiego Trybunału Socjalnego (BUNDESSOZIALGERICHT Urteil vom 3.12.2015, B 4 AS 44/15 R), gminy są obowiązane do wydalania obcokrajowców przebywających na terenie Niemiec (bez zameldowania oraz ubezpieczenia medycznego) po upływie sześciu miesięcy bądź też do zapewnienia im pomocy społecznej. Analizując powyższe można dojść do wniosku, iż wydalenie obcokrajowca może nie być możliwe z uwagi na fakt, iż w określonych przypadkach państwo niemieckie będzie musiało opłacać mu stosowne świadczenie socjalne, przez co będzie on mógł pozostać na terytorium RFN przez określony czas. Wyjściem z sytuacji jest również wykupienie dobrowolnego prywatnego ubezpieczenia. Wynika to z faktu, iż pomoc medyczna na terenie RFN musi być opłacana – czy to ze środków państwowych czy prywatnych, tak więc wykupienie ubezpieczenia prywatnego rozwiązuje problem świadczeń zdrowotnych w całości.
Jakimi konsekwencjami grozi brak niemieckiego ubezpieczenia zdrowotnego?
– Zgodnie z ustawą § 193 ust. 4 VVG osoby nieposiadające ubezpieczenia zdrowotnego, zgodnego z prawem niemieckim zostaną ukarane. Za pierwsze sześć miesięcy kara równa jest wysokości miesięcznej składki, a za każdy następny miesiąc wynosi 1/6 składki miesięcznej ubezpieczenia. Ponadto warto się zastanowić nad faktem pozornych oszczędności. Zdarza się, iż zwlekanie z wykupieniem bądź opłacaniem ubezpieczenia jest wiązane z faktem, iż nie chcemy wydawać zarobionych pieniędzy – jest to jednak oszczędność złudna, gdyż konsekwencje ponoszenia kosztów leczenia z własnej kieszeni oraz kary finansowe mogą się okazać bardzo wysokie. Brak opłacania składek zdrowotnych może także odbić się niekorzystnie na naszych bliskich, gdyż w ramach jednego ubezpieczenia można również zapewnić ochronę swojej rodzinie (współmałżonek, dzieci). Konsekwencją braku spełnienia wymogu ubezpieczenia zdrowotnego może być także wydalenie z kraju.
Jakie kroki wobec Polaków niespełniających warunków pobytu w Niemczech (brak pracy, ubezpieczenia i własnych środków na utrzymanie) może podjąć w praktyce Urząd ds. Cudzoziemców?
– Urząd może zwrócić się do danej osoby z żądaniem natychmiastowego opuszczenia kraju, natomiast kwestia nakładania kar finansowych jest sporna. Faktycznym zagrożeniem są szeroko pojęte działania mające na celu: deportację obcokrajowca do państwa ojczystego, zapewnienie mu warunków do egzystencji w państwie przyjmującym oraz aktywizację do podjęcia zatrudnienia. Najprawdopodobniejszym działaniem są jednak czynności o charakterze deportacyjnym.
Rozmowa ukazała się w Portalu Zagraniczne Oferty Pracy.
Oceń nas i zmotywuj
do jeszcze lepszej pracy :)
